Sách tập hợp các bài viết nghiên cứu: Ba trăm năm trước của Hoàng Xuân Hãn; Những lời thề của Lê Lợi GS Hoàng Xuân Hãn; Luận về Nguyễn Trãi của Phan Khoang; Thử tìm hiểu về Trường Lũy và Lũy Đồng Hới của Trần Đăng Đại; Thương Kinh sử (nguyên tác Lãn Ông), Dịch giả Ứng Nhạc Vũ Văn Vĩnh; đã được đăng trên tập san Sử Địa, nhằm nhìn nhận, đánh giá sự kiện 300 năm Trịnh-Nguyễn phân tranh một cách khách quan và công bằng hơn, giúp chúng ta ngày nay hiểu sâu sắc hơn về một giai đoạn lịch sử của dân tộc. Từ đó, rút ra bài học lịch sử vô cùng quý giá: Chỉ có sự thống nhất non sông vì quyền lợi quốc gia, dân tộc là chính nghĩa, sẽ vĩnh viễn trường tồn như công cuộc thống nhất đất nước năm 1975.
